Ceny na rynku spożywczym
wzrosły o 6% w ciągu roku
Coraz więcej produktów z naszych codziennych zakupów drożeje.
W zestawieniu średnich cen żywności w Unii Europejskiej, najdroższa jest Dania 130%,
na końcu zestawienia jest Polska 69% i Rumunia 66%.
A więc dlaczego narzekamy?
Odpowiedzią są – nasze wynagrodzenia i siła nabywcza pieniądza.
Obywatel UE w 2018 roku dysponował średnio siłą nabywczą w wysokości 16 878 euro,
w Polsce wyniosła ona 7 228 euro.
Zboża
Analizując sytuację na światowym rynku zbóż, odnotowano wzrost zbiorów pszenicy
oraz jęczmienia, a także spadki kukurydzy. Pomimo wzrostu, uzyskano gorszą jakość – wysoką zawartość glutenu, która jest złą cechą w piekarnictwie. Wielkość zbiorów ukształtowała się poniżej średniej wieloletniej.
Wahania cen produktów opartych na zbożach, są uwarunkowane kilkoma czynnikami:
– pogodą, która wpływa na jakość oraz ilość ziaren,
– podwyżkami cen energii,
– podwyżkami płac.
Warzywa
Anomalie pogodowe spowodowały spore zmiany cen warzyw. Duża liczba dni bez deszczu
i temperatury ponad 30 °C, stały się głównym powodem podwyższenia cen. Jak wyliczył serwis dla handlu.pl, w maju ziemniaki zdrożały prawie o 100%, a cebula i kapusta o 53% i 70%.
Mniej, ale też wyraźnie, wzrosły ceny owoców.
Mięso
Według danych GUS, w czerwcu 2019 roku, ceny mięsa były o 6% wyższe, niż w 2018 roku.
Sytuacja na rynku mięsa wieprzowego, również jest niepokojąca – problemem jest afrykański pomór świń, który przetrzebił stada trzody chlewnej w Chinach ( ubito 200 mln świń). Braki wieprzowiny mogą pociągnąć za sobą w górę ceny innych rodzajów mięsa. W przeciągu kilku ostatnich miesięcy odnotowaliśmy już 40% wzrost cen żelatyny wieprzowej. O ile zazwyczaj zaburzenia podażowe skutkują zmianą cen w jednym sezonie, to redukcja trzody chlewnej, może mieć wpływ na ceny również w kolejnych latach. Wynika to ze skali tej redukcji oraz czasu potrzebnego na odbudowę stad.
Cukier
Szacuje się, iż spożycie cukru na jednego mieszkańca w 2018 roku, wyniosło około 47,5kg,
w 2017 – 44,5 kg. W 2018 roku średnia cena cukru białego to 2,14 zł.- to najniższa cena od lat.
Według danych GUS w kampanii 2018/2019 produkcja cukru wyniosła nieco ponad 2 mln ton
i była o 8,8 % mniejsza, niż w rok wcześniej. W tym roku produkcja ma wzrosnąć do 2,2 mln ton, co przy krajowym zużyciu osiągającym 1,72 mln ton, daje nam nadwyżkę. Nagromadzony produkt będzie trzeba wyeksportować, co może być trudne ze względu na dużą podaż cukru w UE. W konsekwencji ceny cukru mogą utrzymywać się na niskim poziomie. Warto wiedzieć, że notowania cukru i ropy są ze sobą powiązane, ze względu na wykorzystywanie go w sektorze energetycznym (surowiec do wytwarzania etanolu i biopaliw).
Nabiał
Według danych GUS w czerwcu 2019 roku, ceny detaliczne były średnio o 0,6% wyższe, niż w czerwcu 2018 roku. Porównując rynek konsumpcyjny, żywność w tym okresie podrożała o 6,2%. Niski poziom kosztów produkcji mleka w Polsce, pozwala utrzymywać wysoką dynamikę produkcji w porównaniu do innych krajów UE. Czynnik ten będzie wspierał wzrost produkcji i eksportu w kolejnych latach.
Czy lata 2019/2020 mogą przynieść rekordy cenowe?
Mamy niebezpieczną kumulację niekorzystnych warunków atmosferycznych oraz rosnących kosztów energii i pracy. W 2020 roku może dojść nawet do 10% wzrostu cen w porównaniu do roku poprzedniego. Za największego determinanta przyszłorocznych podwyżek, wskazuje się przede wszystkim energię elektryczną, która jest bardzo istotna we wszystkich procesach związanych z produkcją oraz przechowywaniem. Branża spożywcza jest trzecią, co do energochłonności spośród wszystkich gałęzi przemysłu. Pomijając energię elektryczną, ceny żywności uwarunkowane są rosnącą inflacją, cenami paliw oraz kursami walut.
Notowania paliw są w trendzie spadkowym, jednak napięcia w Zatoce Perskiej mogą w przyszłości silnie oddziaływać na ten rynek. Natomiast kursy walut są w ostatnim czasie bardzo dużym problemem importerów, którzy borykają się ze wzrostem euro i dolara.
Częściowej redukcji założonych wzrostów, można doszukiwać się we wzroście konkurencji i rosnącym rynku sieci handlowych, wymuszających zmniejszanie zysków na producentach i dystrybutorach żywności.
Źródło:
EU Starch Report Sugaronline.com; Gabor Klauser; Portal spożywczy, Chiny: Wzrost cen wieprzowiny uderza w konsumentów, władze uruchomią rezerwy; Portal spożywczy, Dynamika wzrostu cen detalicznych nabiału zdecydowanie niższa niż żywności ogółem; Cenyrolnicze.pl, Ceny skupu zbóż, kukurydzy, oleistych i strączkowych: Plony wyższe niż przed rokiem. Ceny niższe, ale i tak rolnik nie ma gdzie sprzedać. Problem stanowi jakość ; Raport Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej (IERiGŻ); stat.gov.pl; ec.europa.eu
